Giá nhà liên tục lập đỉnh trong khi thu nhập người lao động tăng chậm khiến nhiều gia đình trẻ tại TP HCM phải tạm gác lại kế hoạch sở hữu căn hộ, bất chấp đã tích lũy nhiều năm.
Thu nhập dậm chân, giá nhà phi mã
Câu chuyện của chị Hằng, anh Nghị hay anh Tùng không còn là cá biệt trong bối cảnh thị trường bất động sản đang bước vào giai đoạn “mất cân đối nghiêm trọng” giữa giá bán và thu nhập thực tế. Dù đã tích lũy từ vài trăm triệu đến cả tỷ đồng, nhiều gia đình trẻ tại TP HCM và vùng ven vẫn không thể mua nổi một căn hộ phù hợp, bởi giá nhà tăng vọt vượt dự toán tài chính ban đầu.
Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), trong quý I/2025, chỉ khoảng 13% trong tổng nguồn cung căn hộ trên thị trường thuộc phân khúc bình dân. Ngược lại, căn hộ cao cấp và hạng sang chiếm hơn 80%, đẩy mặt bằng giá nhà vượt quá khả năng chi trả của phần lớn người lao động.
Số liệu từ Batdongsan và Cushman & Wakefield cho thấy giá chung cư TP HCM tăng trung bình 46–60% trong 5 năm, hiện chạm mốc 60–120 triệu đồng/m². Trong khi đó, thu nhập bình quân đầu người năm 2024 chỉ đạt khoảng 7,7 triệu đồng/tháng, tăng chưa đến 9% – không đủ để bù đắp tốc độ tăng giá nhà. Hệ quả là nhiều gia đình phải hoãn vô thời hạn kế hoạch an cư, hoặc chấp nhận sống xa trung tâm, trong điều kiện cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện.
Giải pháp nào để kéo giá nhà về gần người thu nhập trung bình?
Các chuyên gia chỉ ra rằng giá nhà tăng không hoàn toàn do kỳ vọng lợi nhuận của chủ đầu tư, mà còn đến từ hàng loạt yếu tố như chi phí bồi thường, bảng giá đất mới, lãi vay tăng cao, thời gian phê duyệt kéo dài khiến chi phí tích lũy. Tuy nhiên, thị trường hiện nay cũng ghi nhận tình trạng "định giá ảo" tại nhiều dự án – bán ngang bằng hoặc cao hơn khu vực nhưng chất lượng, tiện ích lại chưa tương xứng.
Theo ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt (CBRE Việt Nam) và ông Lê Quốc Kiên (chuyên gia độc lập), giải pháp dài hạn nằm ở việc tái cấu trúc nguồn cung nhà ở – ưu tiên phát triển quỹ đất có hạ tầng đầy đủ để xây dựng nhà ở giá rẻ và trung cấp. Điều này đòi hỏi Chính phủ phối hợp với doanh nghiệp và ngân hàng, đặc biệt trong việc ban hành cơ chế hỗ trợ tài chính, pháp lý và quy hoạch cho các dự án nhà ở phù hợp với khả năng chi trả thực tế.
Việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia và khuyến khích các tập đoàn lớn tham gia xây dựng nhà giá thấp là tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, giới chuyên môn cảnh báo rằng các chính sách sẽ khó phát huy hiệu quả nếu thiếu cơ chế phân phối minh bạch, kiểm soát đầu cơ và đảm bảo sản phẩm đến đúng đối tượng cần nhà để ở.